Yapılan araştırmalar gösteriyor ki sigara kullananların neredeyse %70-80’lik bir kısmı sigarayı bırakmak niyetinde. Ancak sigarayı bırakmak isteyenlerin %20-30’luk bir kısmının her sene sigarayı bırakma adına adım attığı ancak %3-5 gibi ufak bir kısmın herhangi bir yardım almadan sigarayı bıraktığı saptanmıştır. Sigaranın aslında bir alışkanlık veya tiryakilik olmadığı bir madde bağımlılığı olduğu iyi bilinmelidir. Yardım almadan sigarayı bırakmak için davranışsal, psikolojik ve fiziksel etkilerinin de olduğu göz önüne alınmalıdır.
Mutluluk hormonu depomin ile yakından alakalı
“Psikolojik açıdan bakıldığında sigara içenlerin büyük bir çoğunluğu nikotine bağımlıdır” diyen Meltem Hastanesi Dahiliye Bölümü uzman doktorlarından Uzm. Dr. Çetin Yücesoy, “Konuyu davranışsal açıdan değerlendirmek gerekirse çay kahve ve alkol kullanımı, başkaları sigara içerken görme, araba sürme ya da işte okulda mola verme gibi tetikleyen etkenler sigara içmede önemli faktörler olarak sayılabilir. Fiziksel etki ise doğrudan nikotin bağımlılığı ile ilgilidir. 8 saniye gibi kısa bir sürede sigara dumanının ağız yolu ile hızlı bir şekilde akciğerlerden kan dolaşımına geçtiği ve beyne ulaştığı belirlenmiştir. Nikotin, beyinde ve sinir sisteminde nikotin reseptörlerine bağlanır. Bu da farklı maddelerin ortaya çıkıp salınmasına sebep olur. Buların arasında belki de en önemlisi depomin gibi kısa süreli mutluluk veren maddedir. Bu da sigarayı bırakmada güçlük çekilmesinin en açık nedenidir.” dedi.
Nikotin bağımlılığını tedavi etmek mümkün
Nikotin bağımlılığı ile mücadele eden insanların fiziksel manada alabilecekleri çeşitli yardımcı destekler vardır. Nikotine bağımlı olanlar nikotin ikamesi olarak farklı ürün ya da tabletler kullanmaktadırlar. Bu şekilde sigarayı bırakmak istemektedirler. Buna nikotin replasman tedavisi denmektedir. Bu tedavi sigarayı bıraktıktan sonraki dönemde ortaya çıkabilecek nikotin ihtiyacını ortadan kaldırma adıma oldukça önemlidir. NRT dediğimiz nikotin replasmanı nikotin bağımlısı bir kişide ancak doktor önerisi ile uygulanır. Bu tedavi yöntemi sadece hafif bağımlılıklar için tercih edilmektedir.
Fakat ortada bir psikolojik bağımlılık var ise herhangi bir ürün ya da desteğin fayda sağlamayacağını belirten Uzm. Dr. Çetin Yücesoy, “Psikolojik bir bağımlılık var ise bu durumda ortaya konacak iradeden söz etmek gerekiyor.” diyor. Ramazan ayının insanların özgür iradelerinin güçlü olduğu bir dönemi kapsadığını belirten Dr. Yücesoy ayrıca yapılan araştırmalar neticesinde sigarayı bırakma isteyenlerin büyük bölümünün Ramazan’ı bir fırsat olarak değerlendirdiğini dile getirdi. Bunun için ise bazı önerilerde bulunan Dr. Yücesoy bunları şu şekilde sıraladı:
- Sigarasız ortamda bulunmaya çalışmak bu süreçte önemlidir.
- Oruç açıldıktan sonra hemen sigara içme eğiliminde bulunuluyor. Ancak bunun kalp krizine neden olduğu unutulmamalıdır.
- Eğer sigara içmek aklınıza geliyor ise bir bardak su içebilir ya da bir parça kuruyemiş yiyebilirsiniz.
- İftar sonrasında yapılacak yürüyüş sigara isteğinde azalmaya neden olacaktır.
- Sigara bırakıldığı takdirde yiyecek ve içeceklerin tadını çok daha iyi almak mümkün olur.
