Çikolata kisti, endometrium adı verilen hücrelerin yumurtalığa yerleşmesiyle oluşan kadınsal bir hastalıktır. Asıl adı endometriosiz olan bu rahatsızlığın görüntü itibariyle erimiş çikolatayı andırmasıyla çikolata kisti adını almıştır.

Hastalığın vücuda verdiği zararlar adet kanının geri doğru yönelmesiyle karın boşluğuna kanın dolmasına sebebiyet verir. Böylece Endometrium zamanla rahim içi tabakası gibi davranarak kalınlaşır ve kan dökülmeleri oluşturur. Bu döküntüler bir süre sonra bulunduğu bölgede iltihaplanmaya ve kitlelerin oluşmasına neden olur. Özellikle adet dönemlerinde yaşan (ağrı kesiclere cevap vermeten) çok şiddetli ağrılara bu iltihaplanmalar sebep olmaktadır. Ayrıca adet düzensizliği vakalarında da çikolata kisti şüphesinin üzerinde durmak gerekir. Düzensiz kanamaya sebebiyet veren komplike bir hastalık haline dönüşebilmektedir.

Kısırlık ile ilişkisi

Çikolata kisti bir diğer olumsuz etkisi de kısır olabilmektedir. Atık kanamaların oluşturduğu adezyonlar tüplerin tıkanmasına sebep olur. Ayrıca yumurtalık tarafından salgılanan yumurta hücresinin geçtiği fallop tüplerinin özelliğini kaybetmesine yol açabilir. Bu durum kısırlığa sebep vermektedir.

İlk belirtileri nelerdir?

• Kasıklarda ve/veya karnın altı kısmında düzensiz aralıklarla ağrılar oluşturur.
• Cinsel ilişki esnasında derinden gelen bir ağrı hissedilebiir.
• Bu hastalıkta adet döneminde yaşanan ağrıların basit ağrı kesicilerle giderilememesi, çikolata kistinin bir diğer belirtisi olabilmektedir.

Çikolata Kisti Evreleri

Evre 1: Minimal endometriozis
Evre 2: Hafif endometriozis
Evre 3: Orta endometriozis
Evre 4: Şiddetli endometriozis

Nasıl Teşhis Edilir?

Çikolata kisti teşhisi laporoskopi ile konulur. Ultrasonografi ve MR'da bu hastalığın tanısında yardımcı olabilmektedir. Kesin teşhis için uzmanlar adet dönemini tercih ederler. Pelvik muayene ile tanı daha kolaydır.

Tedavisi

Öncelikle doğrum kontrol hapları hastaya kullandırılır. Buradaki hedef hastada bulunan mensturuasyon duraklatılmasıdır. Böylece adet sebebiyle tüplerden geriye doğru kaçış yaşanmayacak ve çikolata kisti odakları yok olacaktır. Yukarıdaki belirtilerden bir veya birkaçından şikayet var ise, endometriozis'den şüphelenilir. Endometrioma jinekolojik muayene ve jinekolojik ultrason yoluyla kolaylıkla tanınabilmektedir. Kesin tanı ise cerrahi operasyon sırasında alınan kistin patalojik incelemesi sonucunda konulabilir. Kan testinde Ca-125 değerinin yüksek olması tümör mevcudiyetinin göstergesidir. Ca-125 değerinin ölçümü gerekli olmasa bile, tedavi sonucunda Ca-125 değerinin azalması, tedavinin başarısının ölçütü olarak ve nüksetme riskinin öngörülebilmesi açısından önemlidir. Çikolata kisti, ilerleyebilen sinsi bir hastalık olduğundan, hiçbir belirti vermeyebilir. Şans eseri çikolata kisti olduğunu öğrenen kadınların sayısı da az değildir.