Bademcik (tonsil) nedir?

Bademcikler, boğazımızın her iki yanında bulunan yapılardır. Bademcikler, boğaza giren bakteri ve virüs cinsi mikropları yakalarlar ve vücudun mikroplarla savaşmasına yardımcı maddeler olan antikorları üretirler. Bademcikleri, çocuğunuzun boğazına bir fenerle bakarak görebilirsiniz.

Bademcik hastalıkları çocuk yaş grubu sorunu olarak bilinmekle birlikte erişkin işinde aynı kurallar geçerlidir. Ameliyata engel oluşturacak herhangi bir ciddi sağlık problemi olmayan erişkinlerde de bademcik ameliyat uygulanmaktadır. Alt yaş sınırı zorunlu haller dışında 4-5 yaş olarak belirlenmiştir. Üst yaş sınırını belirlemek mümkün değildir. Genel olarak ileri yaşlarda bu hastalığın görülme oranı düşüktür ve çoğu zaman basit çözümler tercih edilmektedir.

Bademcik İltihabı (tonsillit) Nedir?

Bademcik iltihabı, bademciklerin mikroplarla karşılaşması ve şişmesi sonucunda gelişir. Eğer çocuğunuzda sık tekrarlayan bademcik iltihabı varsa, doktorunuz bademciklerin alınmasını önerebilir. Yılda altı veya daha fazla sayıda, doktor tarafından teşhis edilmiş bademcik iltihaplanması ameliyat için gerekçe oluşturabilir. Sık sık iltihaplanmaları nedeniyle savunma görevi yapamaz duruma gelmiş, hatta çocuğunuzun sağlığına zarar vermeye başlamış olan bademciklerin alınması müzmin ilihaplı bademciklerin vücutta kalmasından daha az risklidir. Çocuklar bademcikleri alındıktan sonra daha sık hastalanmazlar; çünkü, vücutta bademcik gibi görev yapan başka dokular mikroplarla savaşan maddeleri yeterince üretebilirler.

Müzmin (kronik) Bademcik İltihabının Tedavisi: Ameliyat Ne Zaman Gereklidir?

Antibiyotikler sayesinde artık her bademcik iltihabının standart tedavisi, eskiden olduğu gibi ameliyat değildir. Ancak, sık tekrarlayan boğaz ağrısı ve bademcik iltihabı halinde bunu bir doktorun değerlendirmesi gerekir. Doktorunuz streptokok enfeksiyonu olup olmadığını araştırmak üzere boğaz kültürü yapılmasını isteyebilir. Streptokoklar, iltihaplanmaya neden olan bakteri türü mikroplardır. Bakterilerin neden olduğu iltihaplarda da antibiyotik tedavisi iyi sonuç verir.

Doktorunuz Aşağıdaki Durumlardan Biri Veya Birkaçının Bulunması Halinde Bademcik Ameliyatı Önerebilir :

Göreceli kriterlerin en başında sık tekrar eden bademcik enfeksiyonları gelmektedir. Bademcik ameliyatlarının %40'ı bu nedenle yapılmaktadır.

• Son bir yılda 7 defa veya son iki yılda yıl başına 5 'şer defa veya son üç yılda yıl başına 3 'er defa yada daha sık ateşli bademcik iltihaplanması geçirilmesi
• Difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcıları
• Kalp kapak bozukluğu olan kişiler.
• Bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi.

Bu gibi durumlarda kronik bademcik iltihaplanması olarak adlandırılır. Çözümünde cerrahi tedavisi önerilir, planlanır.

Kesin ameliyatı gerektiren durumlar

• Üst solunum yolunun bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak tıkanması
• Bademcik etrafında abse (Peritonsiller abse)
• Kötü huylu tümör şüphesi
• Çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümeleri.

Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) sırasında neler olur?

Ne kadar sık yapılıyor veya basit görünüyor olursa olsun, her ameliyat çocuk ve ebeveynler için genellikle korkutucudur. Onu nelerin beklediğini anlatarak, çocuğunuzun kendini ameliyata hazırlamasına yardımcı olabilirsiniz.

Bademcik ameliyatında :

• Çocuğunuz, genel anestezi verilerek uyutulacaktır. Bu, ameliyatın bir ameliyathanede yapılacağı ve çocuğunuzun ameliyat sırasında bir anestezi uzmanı tarafından izleneceği anlamını taşır.
• Çocuğunuz yaklaşık 20-30 dakika süreyle uyuyacaktır
• Cerrah, bademcikleri çocuğunuzun ağzının içinden alacaktır. Bademcik ameliyatı için deride bir kesi yapılmasına gerek yoktur.
• Cerrah, bademcikleri bulundukları yerden bazı kesiler yaparak çıkartacak ve kanamayı durduracaktır.
• Çocuğunuz uyanma odasında ayılacaktır. Solunum güçlüğü veya kanama belirtisi olması halinde tekrar ameliyathaneye alınması gerekebilir. Genellikle hastanede toplam kalış süresi 5-10 saat arasında olmaktadır. Yeterli sıvı gıda almaya başlamayan, 3 yaşın altında olan ve bayılma nöbetleri gibi sürekli bir hastalığı bulunan çocuklar hastanede bir gece kalacaktır.
• Ne kadar sık yapılıyor veya basit görünüyor olursa olsun, her ameliyat çocuk ve ebeveynler için genellikle korkutucudur. Onu nelerin beklediğini anlatarak, çocuğunuzun kendini ameliyata hazırlamasına yardımcı olabilirsiniz.

Bademcik ameliyatında:

• Çocuğunuz, genel anestezi verilerek uyutulacaktır. Bu, ameliyatın bir ameliyathanede yapılacağı ve çocuğunuzun ameliyat sırasında bir anestezi uzmanı tarafından izleneceği anlamını taşır.
• Çocuğunuz yaklaşık 20-30 dakika süreyle uyuyacaktır
• Cerrah, bademcikleri çocuğunuzun ağzının içinden alacaktır. Bademcik ameliyatı için deride bir kesi yapılmasına gerek yoktur.
• Cerrah, bademcikleri bulundukları yerden bazı kesiler yaparak çıkartacak ve kanamayı durduracaktır.
• Çocuğunuz uyanma odasında ayılacaktır. Solunum güçlüğü veya kanama belirtisi olması halinde tekrar ameliyathaneye alınması gerekebilir. Genellikle hastanede toplam kalış süresi 5-10 saat arasında olmaktadır. Yeterli sıvı gıda almaya başlamayan, 3 yaşın altında olan ve bayılma nöbetleri gibi sürekli bir hastalığı bulunan çocuklar hastanede bir gece kalacaktır.

Bademcik ameliyatından sonra nelere dikkat etmeliyiz?

Gıdalar:

• Ameliyat günü çocuğunuz sulu gıdalar almalıdır (Ör. su, süt, .narenciye olmayan meyve suları, muhallebi, puding, yoğurt, dondurma)
• Ameliyatı takibeden gün yukarıdakilere ek olarak sütle yumuşatılmış patates püresi
• Ameliyatı takibeden ikinci ve üçüncü günlerde yukarıdakilere ek olarak yumuşak sebze yemekleri, makarna, pilav yiyebilir.
• Dördüncü günden itibaren ekmek kenarı, bisküvi, cips gibi boğazı tahriş edebilecek sert gıdalar hariç normal beslenmesine geçebilir.

İlaçlar: 

Doktorunuzun önereceği ağrı kesici ilaçı düzenli ve önerilen sürede kullanın. Doktorunuz önermediği sürece antibiyotik veya başka ilaç kullanmayın.

Banyo: 

Ameliyatın ertesi günü çok sıcak ve uzun olmamak koşuluyla çocuğunuz banyo yapabilir.

Okul:

Doktorunuzun önereceği sürede çocuğunuzu okula göndermeyin. Bu süre 5-10 gün arasında olabilir.

Spor:

İki hafta süreyle spor aktiviteleri kısıtlanmalıdır.

İyileşme:

Bademciklerin bulunduğu bölge ameliyattan sonra açık yara olarak kalmaktadır. Bu nedenle çocuğunuz yutkunma sırasında boğaz ağrısından ve kulağa vuran ağrıdan yakınabilir. Çocuğunuzun boğazına bakacak olursanız bademciklerin bulunduğu bölgenin beyaz-sarı renkte olduğunu görürsünüz. Bu görünüm iltihaplanmaya bağlı değildir ve 15-20 gün sürecektir Daha sonra ameliyat bölgesi ağız içindekine benzer bir pembe renkli doku ile kaplanacaktır.

Kanama:

Tekrar müdahale edilmesini gerektirecek bademcik ameliyatı sonrası kanama nadirdir. İlk 24 saat içinde kanama riski en yüksektir. Ağızdan taze kan gelmesi veya çocuğunuzun koyu renkli sindirilmiş pıhtı kusması halinde zaman kaybetmeden doktorunuzu arayın. Daha da nadir görülmekle birlikte, kanama açısından ikinci riskli dönem ise ameliyatı takibeden 10 gün civarıdır.