Gelişimsel değerlendirme; çocukların bilişsel, psiko-motor, dil, sosyal duygusal ve özbakım becerilerinin gözlem, görüşme ve standardize edilmiş değerlendirme araçlarıyla ortaya konmasıdır. Değerlendirme sonucunda çocuğun becerilerinin gelişimsel olarak yaşı ile uyumu tespit edilir.
Gelişimsel değerlendirme bir çocuğun yetkinliklerini anlamayı ve bu doğrultuda çocuğun gelişim potansiyeline ulaşmasına yardımcı olacak öğrenme deneyimlerini ve ortamlarını düzenlemeyi sağlayan bir süreçtir.(Van Schaaik, 2016)
Gelişimsel değerlendirmenin amacı nedir?
- Çocukları anlama ve onlarla bağlantı kurma
- Gelişimi ve ilerlemeyi izleme
- Çocukların ihtiyaçları doğrultusunda planlama oluşturma ve bireyselleştirme
- Aileleri ve ailelerle olan ilişkileri güçlendirme
Gelişimsel değerlendirme neden önemlidir?
Gelişimsel değerlendirme çocukların eşsizliğini ve bireyselliğini ortaya koyar, çocukları tanımada ve onların güçlü yanlarının ve ihtiyaçlarının tespit edilmesinde bir araçtır.
Erken dönemde düzenli olarak gelişimin değerlendirilmesi çocuklarda olası risk durumlarını ortaya koyarak erken müdahaleye gidilmesini sağlamaktadır. Erken müdahalede gerekli destek programları ile birlikte çocukların gelişimsel becerileri desteklenmektedir.
Değerlendirme sonucunda çocuğun gelişimsel ihtiyacına göre oyun ve oyuncak seçimi, beslenme- uyku alışkanlıkları, tuvalet eğitimi, emzirmeyi sonlandırma, olumsuz ve olumlu davranışlarda ebeveyn tutumları konularında uzman tarafından danışmanlık verilir. Gelişimsel değerlendirme çocuğun yüksek yararı için gerekli ev, okul, sosyal çevre düzenlemelerinin de uzman tarafında yapılmasını sağlar.
Gelişimsel değerlendirme hangi çocuklara yaptırılmalıdır?
Gelişimsel değerlendirme;
normal gelişim gösteren,
gelişimsel risk altında olan,
özel gereksinimi olan çocuklara yapılmalıdır.
Gelişimsel değerlendirme her çocuğun hakkıdır.
Gelişimsel değerlendirme hangi sıklıkta yaptırılmalıdır?
Gelişimsel değerlendirme 0-6 yaş döneminde 6-12 ayda bir rutin şekilde yapılmadır.
Özellikle yaşamın ilk 3 yılında büyüme ve gelişme oldukça hızlı olduğu için 0-3 yaş döneminde rutin gelişimsel değerlendirmenin 6 ayda bir yapılması elzemdir. Prematüre ve riskli bebeklerde her 3 ayda bir yakından gözlem ve değerlendirme yapılması çocuğun ileriki yaşantısında oluşabilecek riskleri de ortadan kaldırabilmek açısından önemlidir.
ÇOÇUK GELİŞİMCİ Fatıma TÜTER
