Akut pankreas iltihabı şiddetli kanamaya sebebiyet verebilen ciddi bir rahatsızlıktır. Pankreasın ani bir şekilde meydana çıkan iltihabıdır. Pankreas hem iç salgı bezi hem de dış salgı bezi olarak görev yapmaktadır. Salgıladıkları enzimler pankreasta olduklarında inaktif durumdadırlar. Bu inaktif enzimler sindirim sisteminin bazı kısımlarında aktifleşirler ve proteinlerin, yağların, karbonhidratların sindirimini yani parçalanmasını sağlamaktadırlar. Akut pankreatit dediğimiz durumda ise bu enzimler daha pankreastayken aktif durumdadır ve dokuların parçalanmasına sebebiyet verirler.

Akut pankras iltihabının iki tipi bulunmaktadır. Bunlardan birisi akut pankreatitin çoğunluğunu oluşturan hafif iltihaptır. Herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan kendisi iyileşmektedir. Bununla birlikte pankreasta kalıcı hasar bırakmaz. Diğeri ise daha nadir kısmını oluşturan pankreas ve çevre dokularda büyük tahribata ve dolayısıyla ölüme yol açan akut nekrotizan pankreas iltihabı olmaktadır. Acil bir şekilde cerrahi müdahale gerektirir. Çünkü dolaşımı, solunum ve hatta böbrekleri etkilemektedir. Hastaların bir kısmı tedaviye rağmen yaşamlarını yitirmektedirler.

Akut Pankreatitin Nedenleri Nedir?

Safra kesesindeki taşlar akut pankreas iltihabının en sık görülen nedenlerinden birisidir. Bu taşlar safra kanalına gelirse bu kanalda bir tıkanmaya sebebiyet verir ve kanaldan zorlukla geçerek pankreasta tıkanıklığa, basınç artışına, hasara neden olabilmektedir. Bu problemler nedeniyle dokular enzimler tarafından parçalanmaktadır. Diğer bir sebebi ise alkol kullanımıdır. Yani alkol de bu soruna doğrudan ya da dolaylı yoldan sebebiyet verebilmektedir. Pankreas kanalında doğumsal anormallikler, kan yağlarının yüksek olması, kaza sonucu akut pankreas iltihabı diğer nedenler arasındadır.

Akut Pankreatit Tanısı

Yapılacak kan testlerinde amilazın yüksek çıkması tanıda önemli bir rol oynamaktadır. Hasta dinlenir ve öyküsüne, bulgulara göre tanı konur. Esasen doğru sonuç iki saatlik idrarda toplam amilaz değerine bakılmasıyla elde edilmektedir. Eğer idrarda bir saatte 300 üniteden daha fazla amilaz atılıyorsa tanı için çok daha önemli durumdadır. Bununlşa birlikte pankreas iltihabında böbrekten amilazın atılımı kreatinin atılımdan beş kat daha fazla ise bu durumda teşhis konulmaktadır. Ayrıca plevral sıvıda amilazın yüksek olması tanı koyucu etkenlerden birisidir.

Serum içerisinde kalsiyum değerinin 7,5 mg/dl'nin altında olması demek hastalığın kötü ve ağır seyirli olduğunu akla getirmektedir. İdrarda şeker saptanması ve şeker değerinin yüksek olması pankreasta hasar meydana gelmiş olacağını düşündürür.

Akut Pankreatit Tedavisi

Akut pankreas iltihabı tedavi yönteminde kaybedilen sıvı, mineraller aynen yerine konmalıdır. Şayet pankreas iltihabı kanamalı seyrediyorsa kan nakli gerekebilir. Kan şekerinin yükseldiği durumlarda da küçük dozlarda hafif insülin verilebilmektedir. Kalsiyum miktarının azaldığı durumlarda kalsiyum-glukonat verilebilmektedir. Bunun yanında midenin devamlı boşaltılması, besin kısıtlaması gerekmektedir. Bu yöntem ile pankreas istirahate alınmış olmaktadır.

Eğer pankreas iltihabı safra taşı ile birlikte görülüyorsa bu durumda safra taşının çıkarılması gereklidir. Eğer herhangi bir rahatsızlık vermeyen safra taşları varsa bunları almaya gerek duyulmaz. Bu şekilde ölüm ve hastalığın kötü bir durumda seyretmesi ihtimali azaltılmış olmaktadır. Tedavi ile düzelmeyen bu tip durumlarda cerrahi yöntem uygulanmaktadır.

Özel Meltem Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü doktorları uygun tedavi yöntemleri ile akut pankreatitin cerrahi uygulamasını yapmakta ve hastayı bu tehlikeli hastalıktan kurtarmaktadırlar.